Κατά την αρχαιότητα η Γορτυνία δεν ήταν γνωστή
όπως την ξέρουμε στις μέρες μας. Μέχρι τον 11ο αιώνα θα παρακολουθήσουμε, στην
κοινή αρκαδική ιστορία, την ιστορία εκείνων κυρίως των μικρών ορεινών
κοινοτήτων οι οποίες αντιστοιχούν στα σημερινά όρια της επαρχίας, ανάμεσα στις
οποίες διέπρεψαν η Τραπεζούντα, η Ηραία, η Θέλπουσα, η Τεύθις, το Μεθύδριο κ.ά.
Η αληθινή όμως και αυτοτελής ιστορία της
Γορτυνίας, πολύ περίεργη και ενδιαφέρουσα, αρχίζει με την ίδρυση της Μονής
Φιλοσόφου και κυρίως απ' το 1205, όταν κυριεύθηκε απ' τους Φράγκους και
διαιρέθηκε σε δύο Βαρωνίες. Ονομαζόταν, κατά τους βυζαντινούς χρόνους, δρόγγος
(υποδιοίκηση, επαρχία) των Σκορτών (παραφθορά του Γόρτυς, σλαβικά δε Γκόρτσα)
και τελευταίος δρουγγάριος υπήρξε ο διάσημος Δοξαπατρής.
Μόνο η Γορτυνία απ' τους δρόγγγους του Μωριά προσπάθησε τρεις φορές να αποτινάξει το Φραγγικό ζυγό, κάτι το οποίο κανένας ιστορικός δεν αναφέρει, όπως επίσης δε μνημονεύονται και πολλές δραστηριότητες επί Τουρκοκρατίας, όταν το Βοεβοδαλίκι της Καρύταινας αντικατέστησε τις βαρωνίες της Άκοβας και της Καρύταινας.
Αυτά και άλλα πολλά ενδιαφέροντα θα διαβάσει ο αναγνώστης σ' αυτό το βιβλίο του Τάκη Χ. Κανδηλώρου... (εκδ. Δρόμων)